Emmy ödüllü Queen’s Gambit dizisi için Netflix’e 5 milyon dolarlık tazminat davası açıldı. Yapımda Sovyetlerin Gürcistan kökenli satranç ustası Nona Gaprindaşvili’nin hayatı hakkında yalan bilgiler ve cinsiyetçi ifadeler yer aldığı iddia edildi.
1941 yılında dünyaya gelen Nona Gaprindaşvili, Dünya Satranç Federasyonu tarafından verilen Grandmaster (Büyükusta) unvanına sahip olan ilk kadın olarak tarihe geçmişti ve dizi onun başarısını konu ediniyordu.
Türkçeye Vezir Gambiti adıyla kazandırılan ve Walter Tevis’in 1983 yılında yayımlanan romanından Netflix’e uyarlanan dizi; platformun en popüler işleri arasına girmeyi başarmıştı. Mini dizi formatındaki yapım toplamda 7 bölümsürmüş ve yayınlandığı dönemde satranç seti satışlarının artmasından çevrim içi satranç sitelerinin çökmesine çeşitli alanlarda hayatı etkilemeyi başarmıştı.
Scott Frank ve Allan Scott ikilisi tarafından ekrana taşınan dizinin başrolündeAnya Taylor-Joy yer almıştı. 8 Primetime Emmys kazanmayı başaran yapım bugünlerde tatsız bir konu nedeniyle gündeme geldi.
2021 Emmy Ödülleri'ni kazananlar açıklandıTelevizyon Sanatları ve Bilimleri Akademisi'nin organize ettiği 73. Emmy Ödülleri, törenle sahiplerini buldu.
80 yaşındaki satranç ustası Nona Gaprindaşvili, dizide kendisinin anlatılış biçimindeki hatalı bilgiler ve gerçeği çarpıtan cinsiyetçi yaklaşımlar nedeniyle Netflix şirketine 5 milyon dolarlık bir dava açtı.
Davaya gerekçe gösterilen replik, dizinin 7. ve final bölümü olan End Game’de geçiyor. Anya Taylor-Joy’un hayat verdiği Beth Harmon karakteri, Moskova’da bir satranç oyunundayken bir yorumcu şu ifadeleri kullanıyor:
“Onunla ilgili tek sıra dışı şey, gerçekten onun cinsiyeti ve bu bile Rusya’da karşılaşılmayan bir şey değil. Nona Gaprindaşvili var ama o kadın dünya şampiyonu ve hiç erkeklerle karşılaşmadı.”
Nano Gaprindashvili bu yorumun kendi kariyerinin yanlış bir sunumu olduğunu ifade ediyor ve toplamda 25 sayfalık bir dava dilekçesiyle durumu mahkemeye taşıyor.
Habere konu olan dilekçede yer bulan ifadeler şu şekilde:
“Gaprindashvili kadın satrancının öncüsüdür ve memleketi Gürcistan’da çok sevilen bir ikondur. Olağanüstü kariyeri boyunca birçok şampiyonluk kazandı, dünyanın en iyi erkek satranç oyuncularından bazılarını yendi ve erkekler arasında uluslararası satranç büyükustası statüsünü elde eden tarihteki ilk kadın oldu.
“Gaprindashvili’nin ’erkeklerle hiç karşılaşmadığı’ iddiası, bariz bir şekilde yanlış, ayrıca son derece cinsiyetçi ve aşağılayıcı. Bu bölümün çekildiği yıl olan 1968’e kadar, aralarında Dragolyub Velimirovich, Svetozar Gligoric, Paul’un da bulunduğu o zamanın en az on Grandmaster’ı da dahil olmak üzere en az 59 erkek satranç oyuncusuna (28’i aynı anda bir oyunda) karşı yarışmıştı. Keres, Bojan Kurajica, Boris Spassky, Viswanathan Anand ve Mikhail Tal. Son üçü de kariyerleri boyunca dünya şampiyonu oldular.”
Netflix’in “Dramayı Artırmak” için Kasten Yalan Söylediği İfade Edildi
Oyuncunun hukuk firması Rufus-Isaacs Acland ise şu Netflix’in dramayı büyütmek için Gaprindashvili’yi aşağılamaktan çekinmediklerini kaydediyor:
“Netflix, Gaprindashvili’nin kurgusal kahramanının Gaprindashvili de dahil olmak üzere başka hiçbir kadının yapmadığını yapmayı başarmış gibi görünmesini sağlayarak ucuz ve alaycı ’dramı büyütmek’ amacıyla Gaprindashvili’nin başarıları hakkında yüzsüzce ve kasten yalan söyledi.”
Netflix cephesinden gelen açıklama:
“Netflix, Gaprindashvili’ye ve şanlı kariyerine yalnızca son derece saygı duyuyor, ancak bu iddianın hiçbir değeri olmadığına inanıyoruz ve bunu şiddetle savunacağız.”
Oyuncunun Avukatlarının Açıklaması
“Netflix, dünya satrancının en üst seviyelerinde erkeklerle yarışan genç bir kadını göstererek kadınlara ilham vermesi beklenen bir hikâyede, dünya sahnesinde erkeklerle aynı anda karşılaşan ve onları mağlup eden tek gerçek kadını küçük düşürdü.”
Yorumlar